18 Eylül 2009 Cuma

Gutenberg'den Kitap Otomatina



Insanlik tarihindeki en onemli iki bulusun, once yazinin binlerce yil sonra da hareketli matbaanin bulunmasi oldugunu dusunenlerdenim. Ekmegimizi kalem isciligiyle kazandigimiz ve kazanacagimiz icin degil yaziyi ve kitabi bu denli buyuk hurmetle anisim. "Dil"in, o dili aktaracak yollarin ve nihayetinde "kultur"un ["ah ne kulturlu cocuk" manasindaki kultur degil, insanlikla bir nevi esanlamli olan kultur olarak] olmadigi bir dunya, dunya olabilir miydi retorik sorusu uzerinde dusununce; iste insan o zaman edebiyatin, tarihin, felsefenin hayatiyetini yeniden kesfediyor, ben deyim 20 siz deyin 50 bin yillik tum insanlik tarihin takribi son iki yuz yillik diliminin bir urunu olan "muhendislik" tiranligina inat!

Yeni bir devir aciliyor demeyecegim elbette insanlik tarihinde, ama son derece orijinal sonuclara imza atabilecek bir gelisme dun itibariyle yururluge girdi. Milyonlarca kitabi dijital platforma aktarmakla mesgul olan Google, birkac sene once bir kitap otomati yapmayi basaran "On Demand Books" [Talep Uzerine Kitap] sirketi ile anlasarak, isteyenlerin dijital olan kitaplari birkac dakika icinde basili olarak almasina olanak saglayacak yolu acti. Makinenin denemeleri gayet parlak: 300 sayfalik bir kitabi bes dakikadan daha kisa bir surede hazirlayabiliyor. Asagidaki videoda makinenin calisma prensipleri anlatiliyor.

Makinenin bende bunca heyecan uyandirmasi, yazilari, bilgisayar teknolojisine emanet etmektense elle tutulur, fiziksel objeler olarak muhafazaya tesne olusum kadar, bu yeni teknolojinin Gutenberg'den onceki kitap dunyasinda hayli yeri olan standart disi karistirmalara, kolajlara, belirsizliklere gebe olusundan. El yazmasi dunyasinda cilt masrafindan kacmak icin bir araya getirilmis alakasiz eserlerden murekkep kitap derlemeleri bu teknolojiyle yeniden mumkun olabilir. Ve kitaplardan pasajlar alip toplayarak yepyeni ve kisisel kitaplar yapilabilir. Bunun, yalnizca kitapcilik sektoru icin degil edebiyatin kendisi icin de cok ilham verici neticeleri olacagini dusunuyorum nedense. Bakalim, zaman neler gosterecek.

1 yorum:

  1. Acayip muhteşem gibi garip bir deyim kullanılabilir ancak bu alet için...

    YanıtlaSil